Controles van jaarrekeningen

Controles van jaarrekeningen

Een jaarrekening wordt bij de neerlegging door de Balanscentrale van de Nationale Bank van België (NBB) steeds onderworpen aan een reeks van rekenkundige en logische controleformules. Zo wordt nagegaan of de bedragen in de balans, de resultatenrekening, de toelichting en de sociale balans wel voldoende samenhang vertonen. 

Overzicht controles

2. Bijkomende rekenkundige en logische controles

Deze lijst wordt niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

De lijst is opgenomen als bijlage 2.2 en 3.2 in de 'Technical guide for the online filing of annual accounts' (enkel beschikbaar in het Engels). 

De jaarrekeningen hoeven niet te voldoen aan de bijkomende controles om aanvaard te worden door de Nationale Bank. Het gaat om zogenaamd niet-blokkerende controles.

3. Controlevergelijkingen voor de sociale balans

Dit betreft een reeks specifieke controles op de sociale balans.

De lijst is opgenomen als bijlage 2.3 en 3.3 in de ‘Technical guide for the online filing of annual accounts (enkel beschikbaar in het Engels). 

Weigeringscodes

Overzicht Weigeringscodes

DAT  

 14

Er is geen originele neerlegging in een officiële Belgische taal

DAT

 15

De jaarrekening is niet in één enkele taal opgesteld

DAT

 20

De ingebrachte inlichtingen komen niet overeen met de PDF

DAT

 26

Gebrek of incoherentie in datums (begin/afsluiting/AV)

DAT

 27

Het bestand bevat meerdere jaarrekeningen

DAT

 31

De jaarrekening bevat decimalen

DAT

 32

De jaarrekening is niet conform het toepasselijke standaardformulier

DAT

 33

De jaarrekening voldoet niet aan alle wettelijk bepaalde rekenkundige en logische controles

DAT

 34

Verschillende bedragen voor dezelfde rubrieken

DAT

 35

De afwijking voor de vreemde munt ontbreekt.

DAT

 36

De bedragen van de jaarrekening niet in de munt gespecifieerd voor de neerlegging

DAT

 39

Deze jaarrekening werd reeds eerder neergelegd

DAT

 41

Het identificatieblad ontbreekt of is niet conform

DAT

 42

De wettelijke basis voor het gebruik van een specifiek model is niet vermeld op het identificatieblad

DAT

 43

De geconsolideerde jaarrekening bevat een sociale balans wat niet is toegestaan

DEP

 83

De gebruikte drager is niet toegelaten

DEP

 90

Intrekking door de neerlegger

DEP

 91

Overlapping met een andere neerlegging

DEP

 92

Boekjaar van meer dan 24 maanden

DEP

 93

De onderneming is "dood"

DEP

 97

Het aantal verbeterde neerleggingen > 5

DEP

 98

Geen initiële neerlegging

DEP

 99

PDF-formaat niet toegelaten voor het standaardmodel

PDF

 11

Achtergrond in kleur

PDF

 13

Niet opgemaakt in A4-formaat

PDF

 16

Onvoldoende contrast, tekens te klein, leesbaarheidsproblemen

PDF

 19

Het PDF-bestand voldoet niet aan de technische voorwaarden

Mogelijke weigeringsgronden

1. Het jaarrekeningbestand voldoet niet aan de technische en/of vormvoorwaarden

Elk jaarrekeningbestand moet voldoen aan een aantal technische en vormvoorwaarden alvorens het als geldig bestand kan worden aanvaard. Deze controles vinden in de meeste gevallen volledig automatisch plaats. In een beperkt aantal gevallen is de tussenkomst van een medewerker van de Balanscentrale vereist.

1. Automatische validatie

Alle jaarrekeningbestanden doorlopen een automatische validatie. De manier waarop een via het internet neergelegd bestand wordt gecontroleerd, is afhankelijk van de bestandsvorm waarin de jaarrekening is opgemaakt en of het een standaard of specifiek model betreft:

  • bij XBRL-bestanden wordt in deze fase steeds nagegaan of het geüpload jaarrekeningbestand:
    • voldoet aan de structuur- en technische voorwaarden,
    • voldoet aan alle wettelijk verplichte rekenkundige en logische controles op de inhoud,
    • correcte kenmerkende gegevens (zoals de rechtstoestand) bevat van de rechtspersoon waarvan de jaarrekening wordt neergelegd,
    • correcte gegevens bevat over het boekjaar waarvoor de jaarrekening is opgesteld;
  • bij PDF-bestanden wordt in deze fase steeds nagegaan of het geüpload jaarrekeningbestand:
    • voldoet aan de technische voorwaarden,
    • hetzelfde ondernemingsnummer bevat als het ondernemingsnummer van de door de neerlegger geselecteerde rechtspersoon,
    • voldoet voor de standaardmodellen aan alle wettelijk verplichte rekenkundige en logische controles op de inhoud,
    • correcte kenmerkende gegevens (zoals de rechtstoestand) bevat van de rechtspersoon waarvan de jaarrekening wordt neergelegd,
    • correcte gegevens bevat over het boekjaar waarvoor de jaarrekening is opgesteld.

Bij de automatische validatie krijgt u vrijwel onmiddellijk een boodschap van de toepassing  FILING indien er zich een probleem stelt met één van voormelde controles. De meest voorkomende problemen zijn dan:

  • "Unable to locate the following schema reference: http ://www .nbb.be/be/fr/pfs/ci/xxx-2020-02-01.xsd.": dit wil zeggen dat u uw jaarrekeningbestand heeft opgemaakt met verouderde software; u dient een nieuw bestand aan te maken met een nieuwe versie van uw boekhoudpakket (u dient hiervoor uw softwareleverancier te contacteren), ofwel het bestand aan te maken in de actuele versie van Filing.
  • Het PDF-bestand bevat lagen (layers) of commentaren (comments). Het gebruik ervan is echter verboden (zie Protocol voor de neerlegging van jaarrekeningen en geconsolideerde jaarrekeningen in de vorm van een PDF-bestand).
    Dit kan opgelost worden door het document opnieuw af te drukken naar PDF (of desgewenst printen en scannen).

2. Visueel nazicht

Een jaarrekeningbestand wordt enkel visueel gecontroleerd wanneer:

  • de toepassing FILING tijdens de automatische validatie van een XBRL-bestand bepaalde elementen vaststelt die een beslissing van u of van een medewerker van de Balanscentrale vereisen;
  • u een PDF-bestand uploadt of een XBRL-bestand waarin bepaalde elementen in de vorm van een PDF-bestand zijn opgenomen; naast de automatische validatie van het bestand is een bijkomend nazicht door een medewerker van de Balanscentrale vereist.

Voor wat betreft het visueel nazicht zijn de meest voorkomende weigeringsredenen:

  • "Onvoldoende contrast, tekens te klein, leesbaarheidsproblemen": vaak betreft het hier jaarrekeningen die zijn opgemaakt in een zeer klein lettertype of die zijn afgedrukt (en daaropvolgend ingescand) met een printer waarvan het inktpatroon bijna leeg was.
  • "De jaarrekening is niet conform het toepasselijke standaardformulier": meestal gaat het over jaarrekeningen waarin de financiële gegevens zijn uitgedrukt in bedragen met decimalen waar die moeten uitgedrukt zijn in eenheden zonder decimalen, of over jaarrekeningen waarin een verouderd model van sociale balans voorkomt.
  • "Gebrek of incoherentie in datums (begin / afsluiting / algemene vergadering)": de meest voorkomende vergissingen zijn die waarbij de datum van de algemene vergadering niet is ingevuld waar dit wel moet, de algemene vergadering nog moet plaatsvinden of de algemene vergadering heeft plaatsgevonden nog vóór het afsluiten van het boekjaar.
  • "Het identificatieblad ontbreekt of is niet conform". De ondernemingen met een specifiek model dienen gebruik te maken van een specifiek voorblad voor een volledig model of (in beperkte gevallen) een specifiek voorblad voor een verkort model, met een aangepaste code per type onderneming, zoals: Kredietinstellingen, beleggingsondernemingen en beheervennootschappen van instellingen voor collectieve belegging (VOL-inst, VKT-inst), verzekeringsondernemingen (VOL-ver, VKT-ver), beheersmaatschappijen van auteursrechten (VOL-AUT, VKT-AUT) en andere (uitzonderingsgevallen) (VOL-A, VKT-A) mits vermelding op het voorblad van de wettelijke of reglementaire basis die het gebruik van een afwijkend model rechtvaardigt. Ook verenigingen en stichtingen die een afwijkend schema neerleggen dienen dit te laten voorafgaan door een specifiek voorblad.
  • "De jaarrekening is niet in één enkele taal opgesteld": deze weigeringsreden wordt vaak gegeven aan jaarrekeningen waarvan de taal van de balans en resultatenrekening verschilt van de taal die wordt gebruikt voor de documenten die samen met de jaarrekening moeten worden neergelegd zoals het verslag van de commissaris of het jaarverslag; ingeburgerde vaktermen in een andere taal zoals cash flow, human resources of public relations manager worden echter wel toegestaan.
  • "De ingebrachte inlichtingen komen niet overeen met de PDF": meestal gaat het hier over de begin- en/of einddatum van het boekjaar: de datums op de eerste bladzijde van de jaarrekening verschillen van de datums die zijn ingegeven in de toepassing "Filing".
  • "De jaarrekening werd reeds eerder neergelegd": jaarrekeningbestanden worden vaak aangemaakt vertrekkende vanuit het jaarrekeningbestand van een vorig boekjaar; soms wordt dan per ongeluk niet het bijgewerkte jaarrekeningbestand maar wel het jaarrekeningbestand van een vorig boekjaar neergelegd.

2. De neerleggingskosten worden niet, te laat of slechts gedeeltelijk betaald

Wanneer de automatische validatie en het visueel nazicht succesvol doorlopen zijn, krijgt de neerlegging de status "Klaar voor betaling". De verschuldigde neerleggingskosten kunnen dan worden betaald via debetkaart, bancontact, kredietkaart of overschrijving. Het is binnen de toepassing Filing mogelijk te opteren voor betaling door derde mits opgave van het e-mailadres van de bestemmeling die per e-mail dan een betaallink zal ontvangen.

Een neergelegde jaarrekening wordt automatisch geweigerd wanneer de neerleggingskosten niet ontvangen zijn ten laatste 6 werkdagen nadat de status "Klaar voor betaling" is toegekend. De niet- of gedeeltelijke betaling is dan vaak te wijten aan het volgende:

  • de neerleggingskosten worden pas op de 6de werkdag door de neerlegger overgeschreven (waarbij de betaaldienstaanbieder CCV in opdracht van de Nationale Bank het bedrag pas op de 7de werkdag of nog later ontvangt), waar de betaaldienstaanbieder CCV de neerleggingskosten uiterlijk op de 6de werkdag moet ontvangen; om elk misverstand te vermijden vragen we met aandrang dat u onverwijld overgaat tot de praktische overschrijving van de verschuldigde kosten;
  • de betaaldienstaanbieder CCV ontvangt een onjuist bedrag: niet zelden gebeurt dit bij neerleggingen in bulk wanneer de neerleggingskosten worden overgeschreven vanuit verscheidene bankrekeningen met éénzelfde gestructureerde mededeling.

3. Een foutieve gestructureerde mededeling wordt gebruikt bij de betaling van de neerleggingskosten

Enkel de correcte gestructureerde mededeling die verbonden is met de neerlegging na initiatie van de betaling wordt aanvaard in geval van betaling via overschrijving. Daarvoor moet verplicht de betalingswijze ‘Overschrijving’ aangeduid worden. Een gestructureerde mededeling is als volgt gestructureerd: +++ 012/3456/78910 +++.

Gebruik dus NOOIT de L-referentie van de betalingsaanvraag of betaalopdracht, gecreëerd bij initiatie van de betaling (bijvoorbeeld: L221222120931602CB8D6B58.1) en ook NIET uw referentie van CCV (bijvoorbeeld: d018ac14-7612-11ed-a7f8-c14b249a6cff).

4. De jaarrekening wordt door de neerlegger zelf geannuleerd

De neerlegger kan zelf de neerlegging van een jaarrekening annuleren. Deze optie is beschikbaar zolang de betaling van de neerleggingskosten niet is verwerkt. In voorkomend geval moet de neerlegger de neerleggingsprocedure volledig herbeginnen waardoor de officiële datum van neerlegging verandert (met eventuele gevolgen voor het toegepaste tarief).

Hallo, mijn naam is Cybo, hoe kan ik u vandaag helpen?

Cybo