Algemeen

Op 17 oktober 2012 keurde de Raad van Bestuur van de ECB Verordening (EU) nr. 1011/2012 goed, die een referentiekader instelt ter verzameling van de basisgegevens die nodig zijn om gedetailleerde statistieken inzake aangehouden effecten (Securities Holding Statistics - SHS) te kunnen opmaken.

Het is de bedoeling om met de opmaak van dergelijke statistieken de leemten in de beschikbare informatie op te vullen die tijdens de financiële crisis van 2007-2008 werden vastgesteld, zowel door de autoriteiten die zijn belast met het monetair beleid als door de autoriteiten die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de financiële sector en de financiële markten. Er zou vooral te weinig informatie beschikbaar zijn over de risicoblootstelling van de actoren van de financiële sector, in het bijzonder de grote multinationale groepen, en over hun grensoverschrijdende verbintenissen, hoofdzakelijk in de vorm van effecten.

De informatie zal worden verzameld bij alle economische sectoren en in de vorm van effectsgewijze gegevens. Die verzameling zal ofwel rechtstreeks gebeuren, voor bepaalde financiële subsectoren, ofwel onrechtstreeks, voor de overige sectoren. De verzamelde gegevens zullen uitsluitend betrekking hebben op de aangehouden posities in effecten.

De rechtstreekse verzameling houdt in dat bij de ondernemingen in de betrokken subsectoren de gegevens over hun eigen activa in de vorm van effecten worden ingewonnen, terwijl bij de onrechtstreekse verzameling aan de bewaarnemers wordt gevraagd diezelfde gegevens te verstrekken over de effecten die bij hen in bewaring zijn gegeven. De verordening regelt overigens eveneens de verzameling van gegevens over de effecten die de grote bankgroepen aanhouden. De nadere regels van de verzamelingsprocedures zijn gepreciseerd in de verordening.

Er werd bij de bepaling van het nieuwe systeem en bij het opstellen van de verordening benadrukt dat de toename van de rapportagelast van de informatieplichtigen absoluut moest worden beperkt door zoveel mogelijk gebruik te maken van de reeds bestaande gegevensverzamelingssystemen.

Aangezien de verzameling van de gegevens wordt geregeld door een Verordening van de ECB, zijn de bepalingen van deze verordening rechtstreeks van toepassing op de betrokken economische subjecten (monetaire financiële instellingen, beursvennootschappen, beleggingsfondsen...) en creëren ze voor hen de verplichting de vereiste gegevens te verstrekken.

De Verordening van de ECB stipuleert dat de gegevens moeten worden verzameld volgens de instructies van de nationale centrale banken. Op 22 mei 2013 heeft de Nationale Bank van België dan ook de instructies voor de verzameling van de gegevens in België goedgekeurd (de integrale tekst van deze instructies is te vinden onder het tabblad 'wetgeving').

Aangezien een groot gedeelte van de gegevens die krachtens Verordening (EU) 1011/2012 moeten worden verzameld, reeds aan bod komt in de enquêtes die de Bank uitvoert conform de wet van 28 februari 2002 ter regeling van het opstellen van de betalingsbalans en van de externe vermogenspositie, voldoen de declaranten aan de verplichtingen uit hoofde van voornoemde Verordening (EU) 1011/2012 door te antwoorden op deze enquêtes en door zo nodig de in de instructies van de Bank beschreven aanvullende informatie te verschaffen.

De eerste gegevens die bij de informatieplichtigen volgens het nieuwe formaat werden verzameld, hadden betrekking op de situatie per eind december 2013. Deze gegevensverzameling vond plaats in het eerste kwartaal van 2014.