Het aanhouden en beheren van de officiële externe reserves van de lidstaten van de Unie behoort tot de fundamentele taken van het ESCB (cfr. artikel 105(2) van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap).

Bij de aanvang van de derde fase van de Europese monetaire unie droegen de NCB’s aan de ECB externe reserves over voor een bedrag van 40 miljard euro (waarvan ongeveer 1,4 miljard euro werd overgedragen door de Bank). Het zijn in de eerste plaats deze reserves die het ESCB aanwendt voor het verrichten van de valutatransacties krachtens artikel 111 van het Verdrag. Indien nodig kan de ECB, binnen de grenzen en onder de voorwaarden die bij de statuten van het ESCB worden vastgesteld, van de NCB’s bijkomende overdrachten van externe reserves eisen. De Bank houdt derhalve nog een "voorzorgsreserve" van externe reservetegoeden aan.
Bovendien dragen de reserves ertoe bij de geloofwaardigheid van het Eurosysteem te versterken. Vanuit dit oogpunt is vooral de totale omvang van de externe reserves van alle centrale banken van het Eurosysteem belangrijk.

Op nationale schaal worden de externe reserves gebruikt:

• om de verplichtingen na te leven die verbonden zijn aan de akkoorden van internationale monetaire samenwerking die België heeft gesloten, vooral in het kader van het IMF;
• voor de uitvoering van verrichtingen van internationale monetaire samenwerking, bijvoorbeeld onder de auspiciën van de BIB;
• voor eventuele transacties (bijvoorbeeld toevoer van liquiditeiten in USD) ter bevordering van de stabiliteit van het financiële stelsel (cfr. artikel 12 van de organieke wet).

De externe reserves dragen bovendien bij tot de diversificatie van de activa van de Bank.