Wat is de bestaansreden van de Nationale Bank in de Europese Monetaire Unie?

De Nationale Bank heeft sedert het ontstaan van het Eurosysteem niet aan nut ingeboet. Haar gouverneur is lid van de Raad van Bestuur van de Europese Centrale Bank (ECB), waar de monetaire-beleidsbeslissingen worden genomen. De Nationale Bank verleent haar medewerking aan de voorbereiding en de tenuitvoerlegging van die beslissingen.

Overeenkomstig het Verdrag van Maastricht delen de ECB en de nationale centrale banken (NCB's) het recht om bankbiljetten uit te geven. In tegenstelling met wat sommigen beweren, heeft de Nationale Bank haar emissierecht nooit verloren. Het Arbitragehof heeft in zijn arrest van 10 december 2003 dit standpunt bevestigd.

Bovendien houden de ECB en de NCB's van het eurogebied samen de activa aan die de tegenpost vormen van de biljetten die in omloop werden gebracht. Zodoende heeft de NBB haar aandeel in de winstverdeling of seigneuriage die eruit voortvloeit, volgens de verdeelsleutel van het kapitaal van de ECB, die rekening houdt met de bevolking en het bruto binnenlands product (bbp) van de verschillende staten.

In het Eurosysteem brengen de nationale centrale banken de euromunten en -biljetten in omloop. Zo neemt de Nationale Bank deel aan de productie van eurobiljetten en beheert ze de circulatie ervan in België (het in omloop brengen, toezicht op de kwaliteit, enz.)

Naast taken die te maken hebben met haar deelname aan het Eurosysteem, vervult de Bank verschillende opdrachten van algemeen belang en verleent ze diensten aan het bankwezen. Ze heeft die opdrachten doorgaans behouden na de start van de Europese Monetaire Unie. Dat geldt bijvoorbeeld voor de balans- en kredietcentrales, de dienst van de Rijkskassier of nog het beheer van de interbancaire betaalsystemen.