Beknopte geschiedenis van de euro

Sedert 1 januari 1999 behoort de euro tot het financiële landschap en sinds 1 januari 2002 zit hij daadwerkelijk in onze portemonnee. De voorbereiding van de invoering van de Europese eenheidsmunt besloeg meerdere decennia.

  • 1957
    Alles begint met de ondertekening van het Verdrag van Rome in 1957. Met dit verdrag verbinden de ondertekenaars zich ertoe Europa om te vormen tot een "gemeenschappelijke markt". Doelstelling is de economische welvaart te verhogen en bij te dragen tot "een steeds hechter verbond tussen de Europese volkeren". In deze tekst is evenwel geen sprake van de economische en monetaire unie, noch van de eenheidsmunt.  
  • 1970
    Pas in het Verslag-Werner (eind 1970) stelt de Europese Gemeenschap de invoering van een monetaire unie in het vooruitzicht. De monetaire turbulenties tijdens die periode en het verstrijken van de akkoorden van Bretton Woods zullen de voltooiing van dat project doorkruisen.
  • 1985
    De Europese gemeenschap lanceert het plan voor een Europese eenheidsmarkt. Al snel blijkt dat deze eenheidsmarkt moet worden aangevuld met een eenheidsmunt.
  • 1989
    Het Verslag Delors over de Economische en Monetaire Unie bevat een plan in drie fasen voor de creatie van een eenheidsmunt en een Europese centrale bank. De discussie over het verdrag van Rome is hiermee heropend.  
  • 1992
    De Europese Gemeenschap wordt door het Verdrag van Maastricht omgezet in een volledige Monetaire en Economische Unie. De deelnemers leggen zichzelf een reeks macro-economische criteria op die moeten worden nageleefd om te kunnen toetreden tot de monetaire Unie.
    De Maastricht-criteria
  • 1995
    Tijdens de Europese top van Madrid engageren de 15 lidstaten zich formeel voor een eenheidsmunt en stellen ze een kalender op voor de invoering ervan, op basis van het Groenboek van de Europese Commissie over de praktische aspecten van de overgang.
  • 1997
    Tijdens de Europese Raad van Amsterdam keuren alle lidstaten het Stabiliteits- en groeipact goed. Dit pact legt de landen die willen deelnemen aan de euro bepaalde gemeenschappelijke voorwaarden op inzake overheidsfinanciën, met als belangrijkste een beperking van het begrotingstekort tot 3%, en voorziet in financiële sancties. Deze voorwaarden zijn noodzakelijk in een asymmetrisch systeem zoals het eurogebied, waarin de landen een gemeenschappelijk monetair beleid voeren, terwijl het begrotingsbeleid nationaal blijft.
  • 1999
    De derde fase van de economische en monetaire unie begint op 1 januari. De wisselkoersen van de deelnemende valuta's worden onherroepelijk vastgelegd. De landen van het eurogebied voeren een gemeenschappelijk monetair beleid. De euro wordt ingevoerd als wettig betaalmiddel.
    Tot in 2001 bestaat de euro enkel in girale vorm (cheques, overschrijvingen, bankkaarten). Betalingen aan fiscale en sociale overheidsdiensten kunnen zowel in euro als in Belgische frank worden uitgevoerd. Het gebruik van de eenheidsmunt is niet verboden, noch verplicht.
    Griekenland schakelt over op de euro in januari 2001.
  • 2002
    Op 1 januari komen de euromunten en -biljetten in omloop en wordt begonnen met het intrekken van de Belgische frank. In België loopt de periode van de dubbele circulatie van de euro en de nationale munt af op 28 februari 2002.
  • 2004
    In mei treden tien nieuwe landen toe tot de Europese Unie en verbinden zich zo ertoe op termijn de euro als munt in te voeren.
  • 2007
    Op 1 januari treden Bulgarije en Roemenië toe tot de Europese Unie en verbinden zich zo ertoe op termijn de euro als munt in te voeren. Slovenië treedt toe tot het eurogebied.
  • 2008
    De toetreding van Cyprus en Malta tot het eurogebied op 1 januari brengt het aantal landen van de Europese Unie dat de euro heeft ingevoerd op vijftien.
  • 2009
    Op 1 januari treedt Slowakije toe tot het eurogebied.
  • 2011
    Estland treedt op 1 januari 2011 als zeventiende lidstaat toe tot het eurogebied.
  • 2014    
    Letland treedt op 1 januari 2014 als achttiende lidstaat toe tot het eurogebied.
  • 2015
    Litouwen voert op 1 januari 2015 de euro in.
  • 2023    
    Op 1 januari treedt Kroatië toe tot het Eurogebied.