National Retail Payments Committee (NRPC)

De Bank heeft in 2021 een comité opgericht om kwesties op het gebied van retailbetalingen te bespreken: het National Retail Payments Committee, afgekort het NRPC.

Doel

Het NRPC wordt voorgezeten door directeur Tim Hermans en heeft als doel de gesprekken te faciliteren tussen de partijen die betrokken zijn bij retailbetalingen in België, om nieuwe tendensen en ontwikkelingen te ontdekken die de werking van de Belgische economie ten goede kunnen komen. Een efficiënte markt voor retailbetalingen kan immers een positieve impact hebben op alle economische actoren.

Thema's

Het NRPC behandelt onder meer de volgende thema’s:

  • de efficiëntie en de veiligheid van nationale en grensoverschrijdende betalingsdiensten en -instrumenten;
  • de beschikbaarheid en toegankelijkheid van contant geld;
  • de aanvaarding van contant geld;
  • de transparantie en bewustmaking van het gebruik van betaalmiddelen;
  • het volgen van technologische ontwikkelingen (zoals stablecoins en contactloze betalingen);
  • het nagaan van veranderingen in de regelgeving.

Leden

Het NRPC bestaat uit leden die actief zijn in verschillende sectoren die rechtstreeks te maken hebben met retailbetalingen, waaronder:

  • de Nationale Bank, die het voorzitterschap ervan waarneemt;
  • de overheidsinstellingen die werkzaam zijn op terreinen als financiën, consumentenbescherming, economie, administratieve vereenvoudiging en thesaurie;
  • de verenigingen die de ondernemingen en de detailhandel vertegenwoordigen;
  • de consumentenverenigingen;
  • de vertegenwoordigers van de financiële sector;
  • de financiële marktinfrastructuren (FMI's), de betalingssystemen en de systeembeheerders op het gebied van betalingen;
  • de sector geldtransport (Cash-In-Transit - CIT).

De werkingsprincipes van het comité zijn vastgelegd in een charter dat de deelnemers moeten onderschrijven.

Het NRPC komt één à twee keer per jaar in plenaire vergadering bijeen. 

Thematische subgroepen

Het comité heeft subgroepen opgericht voor bepaalde thema's die een grondiger onderzoek vergen. Tijdens de eerste plenaire vergadering werden de volgende vier subgroepen opgericht:

Instantbetalingen

Sedert hun introductie in 2017 maken instantbetalingen nog steeds de minderheid van de overschrijvingen in België uit (18,5 % van de SEPA-overschrijvingen naar volume eind 2022). De Europese Commissie en het Eurosysteem willen van instantbetalingen het nieuwe normaal maken. Om een beter inzicht te krijgen in de hinderpalen die een ruimere toepassing ervan in de Belgische markt belemmeren en om het gebruik van dit nieuwe betaalinstrument efficiënt te ondersteunen, heeft de Nationale Bank als voorzitter van de subgroep Instant Payments de ambitie om samen met de deelnemers een strategie uit te werken die de aandachtspunten bepaalt, alsook haalbare en niet-bindende doelstellingen (zoals het vergaren van informatie over de verschillende belemmeringen voor de aanvaarding van instantbetalingen, of het opmaken van studies). Ze volgt daarbij een planning die de prioriteit van de gespreksthema’s vastlegt.

Central Bank Digital Currencies (CBDC)

In oktober 2020 heeft het Eurosysteem verschillende toekomstscenario’s bedacht die de uitgifte aanbevelen of vereisen van een digitale euro, een elektronische vorm van centralebankgeld. Voorbeelden van deze toekomstscenario’s zijn een sterk verminderd gebruik van cash als betaalmiddel, een belangrijke toename van het gebruik van niet-gereglementeerde betaalmiddelen, wat resulteert in een significant risico voor de financiële stabiliteit en de consumentenbescherming, en een belangrijke toename van het gebruik van digitale munten uitgegeven door buitenlandse centrale banken, waardoor de positie van de euro wordt ondermijnd.

Deze subgroep heeft als doel de verschillende stakeholders te informeren, te consulteren en – wanneer het Eurosysteem vraagt om de behoeften te analyseren en/of prototypes te ontwikkelen – bij elkaar te brengen.

Cash

De subgroep Cash spitst zich vooral toe op een tweetal thema’s: het statuut van wettig betaalmiddel en de toegankelijkheid van cash.

Een van de doelstellingen van de subgroep Cash is om, samen met alle belanghebbenden, een consensus te bereiken over het gebruik en de aanvaarding van cash in België. Tegen die achtergrond volgt de subgroep ook de werkzaamheden van de ELTEG (Euro Legal Tender Expert Group) van de Europese Commissie en beoordeelt ze de gevolgen op nationaal vlak van de genomen beslissingen.

Daarnaast beoordeelt de subgroep de toegankelijkheid van cash in België aan de hand van een door de Nationale Bank ontwikkeld model. Zowel de huidige situatie als de verwachte ontwikkelingen zullen daarbij in aanmerking worden genomen.

Munten

De afgelopen jaren, en vooral tijdens de covidpandemie, ondergingen de betalingsgewoonten in ons land belangrijke wijzigingen, waaronder een toename van de elektronische betalingen. De overheid moet die ontwikkelingen zo goed mogelijk tot uiting laten komen in de nationale betalingssystemen, zonder daarom het recht op betalingen in contanten te ondermijnen.

De Algemene Administratie van de Thesaurie (FOD Financiën), die verantwoordelijk is voor de uitgifte en de financiering van muntstukken, wil in die werkgroep, en in samenwerking met de deelnemers, onderzoeken hoe ze die coördinerende rol op het vlak van betalingen in contanten zo efficiënt mogelijk kan blijven vervullen.

Voor de besprekingen en de uitwisseling van informatie in de werkgroep volgen de leden een aantal leidraden. Dat zijn de noodzakelijke hoeveelheid muntstukken in ons land, de manier om het gebruik van de huidige hoeveelheid in omloop te optimaliseren, de inschatting van de toekomstige ontwikkeling van de behoeften aan munten en de evaluatie van de verplichte afronding voor de muntstukken van 1 en 2 eurocent.