Modellen vennootschappen (standaard-specifiek-geconsolideerd)
Er bestaan verschillende modellen voor vennootschappen:
- het standaard model is het algemene model.
- het specifieke model: deze modellen zijn alleen bestemd voor kredietinstellingen, beleggingsondernemingen, beheervennootschappen van instellingen voor collectieve belegging, verzekeringsmaatschappijen of maatschappijen voor het beheer van auteursrechten.
- het model voor geconsolideerde jaarrekening.
- de split deposit (de 'gesplitste neerlegging'): dit is een uitzonderingsregime dat slechts van toepassing is op een zeer beperkt aantal vennootschappen (die geen jaarrekening moeten neerleggen bij de Nationale Bank van België).
1. Standaardmodellen van jaarrekeningen
Het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) voorziet in nieuwe modellen van jaarrekeningen. De belangrijkste wijziging hierbij is dat er een onderscheid werd gemaakt tussen modellen voor vennootschappen met kapitaal en modellen voor vennootschappen zonder kapitaal.
XBRL-formaat
TIP Het neerleggen in XBRL-formaat geniet de voorkeur boven het neerleggen in PDF-formaat.
Geen papieren neerlegging!
OPGELET Het aanbieden van jaarrekeningen op papier is sinds 1 januari 2020 afgeschaft, in overeenstemming met het Wetboek voor vennootschappen en verenigingen (WVV).
Gesplitste neerlegging
De standaardmodellen voor vennootschappen werden aangepast om een gesplitste neerlegging of 'split deposit’ van ofwel de jaarrekening ofwel de andere neer te leggen documenten mogelijk te maken. Een gezamenlijke neerlegging blijft evenwel de regel en een gesplitste neerlegging de uitzondering. De mogelijkheid wordt aangeboden in uitvoering van de Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en van de Raad van 26 juni 2013.
Een gesplitste neerlegging is een optie, geen verplichting. Iedere aparte neerlegging is betalend en de jaarrekening moet desgevallend steeds vóór de andere neer te leggen documenten ingediend worden.
Voor neerleggingen in PDF-formaat werden de voorbladen aangepast met aan te vinken vakjes voor jaarrekening en de andere documenten. Bij een standaard (niet gesplitste) neerlegging, dienen de beide vakken aangevinkt te worden. Voor een gesplitste neerlegging dient ofwel het vakje naast jaarrekening ofwel het vakje naast andere documenten aangevinkt te worden.
Welk model moet u als vennootschap kiezen?
Welk model moet u kiezen?
Basisregel
Overeenkomstig het advies van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen CBN 2020/01, moeten modellen worden gebruikt voor de indiening van de jaarrekening:
- met betrekking tot een boekjaar dat na 31 december 2019 is afgesloten;
- van ondernemingen die na 30 april 2019 zijn opgericht;
- van ondernemingen die hebben gekozen voor de opt-in en waarvan de nieuwe statuten zijn gepubliceerd vóór de afsluitdatum van hun boekjaar.
Naast de hierboven vermelde gevallen mogen de modellen met kapitaal ook gebruikt worden voor boekjaren eindigend vóór 1 januari 2020 en in XBRL-formaat neergelegd worden. Dit geldt NIET voor de modellen zonder kapitaal.
Type model:
Volledig, verkort of micro model in functie van de groottecriteria voor vennootschappen.
Model met of zonder kapitaal, in functie van de rechtsvorm:
- Nieuwe of overblijvende vennootschapsvormen:
| Vennootschap naar Belgisch recht | Met kapitaal | Zonder kapitaal |
|---|---|---|
| Naamloze vennootschap (NV) | X | |
| Besloten vennootschap (BV) | X | |
| Coöperatieve vennootschap (CV) | X |
| Vennootschap naar Europees Recht | Met kapitaal | Zonder kapitaal |
|---|---|---|
| Europese vennootschap (SE) | X | |
| Europese coöperatieve vennootschap (SCE) | X |
- Bestaande vennootschapsvormen:
Sinds 1 januari 2020 zijn enkele “oude” rechtsvormen afgeschaft. Ook vennootschappen die nog niet werden omgevormd naar één van de zes overblijvende vennootschapsvormen (maatschap, VOF, CommV, BV, CV of NV) moeten zich identificeren met een nieuwe vorm.
Bestaande vennootschappen met een “oude” rechtsvorm, niet vermeld in bovenstaande tabel (bv. BVBA) en opgericht vóór 1 mei 2019, krijgen tot 1 januari 2024 de tijd om de statuten van hun vennootschap aan te passen of – in het geval dat hun vennootschapsvorm niet meer bestaat – om hun vennootschap om te vormen.
De betrokken vennootschappen die verplicht een jaarrekening moeten neerleggen, moeten voor boekjaren afgesloten na 31 december 2019 een model zonder kapitaal neerleggen.
Voor boekjaren afgesloten vóór 31 december 2019 moeten ze een model met kapitaal neerleggen.
Als u een Europees economisch samenwerkingsverband (EESV) naar Europees recht bent, hebt u de keuze om een model met of zonder kapitaal in te vullen. Een EESV moet volgens de Europese regels niet noodzakelijkerwijze met kapitaal worden opgericht. Het staat de leden vrij alternatieve methoden te gebruiken om het samenwerkingsverband te financieren. Voor meer info over EESV: de Verordening (EEG) nr. 2137/85 tot instelling van Europese economische samenwerkingsverbanden.
Uitzondering: Coöperatieve vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid (CVBA's)
- Vennootschappen die geen jaarrekening moeten neerleggen:
- Maatschap
- Commanditaire vennootschap (CommV) en vennootschap onder firma (VOF)
- indien alle onbeperkt aansprakelijke vennoten natuurlijke personen zijn; of
- indien deze worden aangemerkt als een kleine vennootschap
Welk model moet door vennootschappen worden gebruikt voor de verbetering van een jaarrekening die vóór 3 februari 2021 is neergelegd?
2. Specifiek model van jaarrekeningen (bijvoorbeeld kredietinstellingen, verzekeringsondernemingen, e.a.)
De vennootschappen met een specifiek model dienen gebruik te maken van een specifiek voorblad voor een volledig model of (in beperkte gevallen) voor een verkort model, met een aangepaste code per type vennootschap:
| Type vennootschap | Volledig model | Verkort model |
|---|---|---|
| Kredietinstellingen, beleggingsondernemingen en beheervennootschappen van instellingen voor collectieve belegging | VOL-inst | VKT-inst |
| Verzekeringsondernemingen | VOL-ver | VKT-ver |
| Beheersmaatschappijen van auteursrechten | VOL-AUT | |
| Andere modellen voor vennootschap (uitzonderingsgevallen) | VOL-A | VKT-A |
Het gebruik van een specifiek model vereist de vermelding van de wettelijke of reglementaire basis die het gebruik van een afwijkend model rechtvaardigt. Dit dient aangegeven te worden op het voorblad bij volgende regel:
Model van jaarrekening dat afwijkt van datgene wat voorzien is door het K.B. van 29 april 2019:
- Kredietinstellingen, beleggingsondernemingen en beheervennootschappen van instellingen voor collectieve belegging, e.a.
- Schema B (vrijblijvend model)
- Model schema B (word, versie 2021; overeenkomstig KB van 29 augustus 2021 en omzendbrief NBB_2021_20; het model versie 2021 is uiterlijk van toepassing vanaf het eerste boekjaar dat aanvangt na de inwerkingtreding van het KB, gepubliceerd op 07/09/2021).
- Wijzigingen
- Welk model te gebruiken in Filing? Bij ‘Kies een model’: selecteer de optie ‘Vennootschappen’ en vervolgens ‘Specifiek model’ en kies model: ‘Kredietinstelling, beleggingsonderneming en beheervennootschap van instellingen voor collectieve belegging’ uit de dropdownlijst.
- Betrokken ondernemingen die een ander specifiek model wensen neer te leggen, dienen naargelang de groottecriteria ofwel
- het voorblad VOL-inst voor een volledig model te gebruiken en in Filing bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ en ‘Specifiek model’ aan te stippen en het model ‘Kredietinstelling, beleggingsonderneming en beheervennootschap van instellingen voor collectieve belegging’ uit de dropdownlijst te kiezen of
- het voorblad VKT-inst voor een verkort model te gebruiken en in Filing bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ aan te stippen en ‘Specifiek model’ en het model ‘Kredietinstelling, beleggingsonderneming en beheervennootschap van instellingen voor collectieve belegging: kleine vennootschap’ uit de dropdownlijst te kiezen.
- Voor het publiceren van boekhoudkundige gegevens over in België gevestigde bijkantoren die kredietinstellingen, beleggingsondernemingen en de beheervennootschappen van instellingen voor collectieve belegging naar buitenlands recht, openbaar moeten maken.
Betrokken ondernemingen dienen het voorblad BOEKHOUDSTAAT_VOL voor een volledig model te gebruiken en in Filing bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ en ‘Specifiek model’ aan te stippen en het model ‘Kredietinstelling, beleggingsonderneming en beheervennootschap van instellingen voor collectieve belegging’ uit de dropdownlijst te kiezen.
In functie van de groottecriteria werd eveneens een voorblad BOEKHOUDSTAAT_VKT voor een verkort model voorzien. In Filing dient men desgevallend bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ en ‘Specifiek model’ aan te stippen en het model ‘Kredietinstelling, beleggingsonderneming en beheervennootschap van instellingen voor collectieve belegging: kleine vennootschap’ uit de dropdownlijst te kiezen.
- Schema B (vrijblijvend model)
- Verzekeringsondernemingen (met vergunning):
- Het model werd vastgelegd in het Koninklijk Besluit van 17 november 1994 voor de verzekerings- en herverzekeringsondernemingen
De verzekeringsondernemingen kunnen voor het meest recente model de nieuwe versie van de printing tool downloaden via het statistiekportaal van Assuralia. Het voorblad (FRONTPAGE) van deze printing tool werd aangepast en is voortaan in 3 secties onderverdeeld.
Je kan een kopie van de template hier terugvinden:
CPA_Annual_Account_NL.xls en
CPA_Annual_Account_NL.xlsm.
Welk model te gebruiken in Filing? Bij ‘Kies een model’: selecteer de optie ‘Vennootschappen’ en vervolgens ‘Specifiek model’ en kies via de dropdownlijst model:‘Verzekeringsmaatschappijen’. - Verzekeringsmaatschappijen die een ander specifiek model wensen neer te leggen, dienen naargelang de groottecriteria ofwel:
- Het voorblad VOL-ver voor een volledig model te gebruiken en in Filing bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ en ‘Specifiek model’ aan te stippen en het model ‘Verzekeringsmaatschappijen’ uit de dropdownlijst te kiezen of
- Het voorblad VKT-ver voor een verkort model te gebruiken en in Filing bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ aan te stippen en ‘Specifiek model’ en het model ‘Verzekeringsmaatschappijen: kleine vennootschap’ uit de dropdownlijst te kiezen
- Het model werd vastgelegd in het Koninklijk Besluit van 17 november 1994 voor de verzekerings- en herverzekeringsondernemingen
- Beheersmaatschappijen van auteursrechten
- Het specifiek model van jaarrekening conform aan de KB’s van 25.04.2014, 22.12.2017 en 29.09.2019 wordt door de ‘Controledienst van de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten’ van de FOD Economie ter beschikking gesteld aan de beheersvennootschappen.
Een aangepast voorblad VOL-AUT werd hiervoor voorzien. Het Wetboek van economisch recht bepaalt dat beheersmaatschappijen hun jaarrekening niet kunnen opmaken volgens het verkort model (Art. XI.248/9). - Hieronder vindt u een kopie van:
- Het model voor de aangifte van boekjaar 2022: Jaarrekening NL 2022.xlsx
- Een Excel-bestand met betrekking tot de specifieke uitsplitsing van Sectie Cb per exploitatiejaar: Tabel uitsplitsing sectie Cb per exploitatiejaar.xlsx.
- Boekhoudkundige guidelines met praktisch advies en nuttige definities kan u vinden op de website van de FOD Economie.
- Jaarverslag 2022 - Controledienst van de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten.
- Welk model te gebruiken in Filing? Bij ‘Kies een model’: selecteer de optie ‘Vennootschappen’ en vervolgens ‘Specifiek model’ en kies via de dropdownlijst model:‘ Beheersmaatschappijen van auteursrechten’.
- Het specifiek model van jaarrekening conform aan de KB’s van 25.04.2014, 22.12.2017 en 29.09.2019 wordt door de ‘Controledienst van de vennootschappen voor het beheer van auteursrechten en naburige rechten’ van de FOD Economie ter beschikking gesteld aan de beheersvennootschappen.
- Andere modellen voor vennootschap (uitzonderingsgevallen)
- Enkel te gebruiken in uitzonderlijke gevallen, mits vermelding op het voorblad van de wettelijke of reglementaire basis die het gebruik van een afwijkend model rechtvaardigt.
- Deze vennootschappen dienen naargelang de groottecriteria ofwel:
- Het voorblad VOL-A voor een volledig model te gebruiken en in Filing bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ en ‘Specifiek model’ aan te stippen en het model ‘Andere modellen voor vennootschap’ uit de dropdownlijst te kiezen of
- Het voorblad VKT-A voor een verkort model te gebruiken en in Filing bij ‘Kies een model’ de optie ‘Vennootschappen’ aan te stippen en ‘Specifiek model’ en het model ‘Andere modellen voor vennootschap: kleine vennootschap’ uit de dropdownlijst te kiezen.
3. De modellen voor een geconsolideerde jaarrekening
Sedert 2005 moeten de geconsolideerde jaarrekeningen van de beursgenoteerde bedrijven volgens de internationale boekhoudnormen – IFRS (International Financial Reporting Standards) opgesteld worden. Niet-beursgenoteerde vennootschappen beschikken van hun kant over de mogelijkheid om deze normen te gebruiken om hun geconsolideerde jaarrekening op te stellen.
Er bestaat geen gestandaardiseerd model voor de geconsolideerde jaarrekening opgesteld volgens IFRS.
Echter, voor de niet-beursgenoteerde vennootschappen die een geconsolideerde jaarrekening volgens Belgische norm (BEGAAP) opstellen, wordt hierna een uitgewerkt model door de Nationale Bank van België in samenwerking met de Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) ter beschikking gesteld. Het is niet verplicht om dit model te gebruiken.
Ongeacht de gebruikte boekhoudnormen moet elke bij de NBB neergelegde geconsolideerde jaarrekening voorafgegaan worden door een voorblad CONSO 1.
Indien het een geconsolideerde jaarrekening van een buitenlandse vennootschap betreft, moet hetzelfde voorblad CONSO 1 gekozen worden.
A. Modellen voor de boekjaren die eindigen VANAF 1 januari 2020
Dit nieuwe model van geconsolideerde jaarrekening werd op 11 december 2019 goedgekeurd door de CBN en is geldig voor alle boekjaren die eindigen vanaf 1 januari 2020. Dit model wordt eveneens gebruikt door de vennootschappen die hun geconsolideerde jaarrekening voor het boekjaar 2019 volgens de bepalingen van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen moeten opstellen en neerleggen.
| geconsolideerde jaarrekening versie 2020 (pdf) | geconsolideerde jaarrekening versie 2020 (word) |
B. Modellen voor de boekjaren die aanvangen VANAF 1 januari 2016 en eindigen vóór 1 januari 2020
Dit model van geconsolideerde jaarrekening werd op 5 oktober 2016 goedgekeurd door de CBN. Dit model wordt gebruikt door vennootschappen die voor het opstellen en neerleggen van hun geconsolideerde jaarrekening de bepalingen van het Wetboek van vennootschappen volgen en is geldig voor alle boekjaren die aanvangen na 31 december 2015 en afsluiten vóór 1 januari 2020.
| geconsolideerde jaarrekening versie 2016 (pdf) | geconsolideerde jaarrekening versie 2016 (word) |
4. Split deposit ('gesplitste neerlegging')
Het is mogelijk om via de Filing-toepassing een gesplitste neerlegging (‘SPLIT deposit’) te doen van enerzijds de jaarrekening en anderzijds de andere overeenkomstig het Wetboek van vennootschappen en verenigingen neer te leggen documenten zoals het jaarverslag, het verslag van de commissaris, de sociale balans en andere verslagen. Voor de indiening van een geconsolideerde jaarrekening is er geen mogelijkheid tot een ‘SPLIT deposit’.
Deze SPLIT deposit werd in België ingevoerd in uitvoering van de Richtlijn 2013/34/EU van het Europees Parlement en van de Raad van 26 juni 2013 betreffende de jaarlijkse financiële overzichten, geconsolideerde financiële overzichten en aanverwante verslagen van bepaalde ondernemingsvormen.
Bij de keuze van de modellen voor vennootschappen vermeldt Filing telkens de mogelijkheid van een ‘SPLIT deposit’. Deze optie staat tussen haakjes naast het type model:
- SPLIT-Volledig model kapitaalvennootschap (jaarrekening)
- SPLIT-Volledig model kapitaalvennootschap (andere documenten)
- SPLIT-Volledig model kapitaalloze vennootschap (jaarrekening)
- SPLIT-Volledig model kapitaalloze vennootschap (andere documenten)
Hetzelfde geldt voor het verkorte en het micro-schema voor zowel kapitaalloze vennootschappen als kapitaalvennootschappen.
OPGELET Een afzonderlijke neerlegging van de andere neer te leggen documenten is enkel toegestaan indien al deze stukken tegelijk worden neergelegd en de jaarrekening reeds werd gepubliceerd (Bron: art.3:66 KB WVV).
OPGELET Iedere neerlegging is betalend. Een opgesplitste neerlegging valt dus ook duurder uit dan de neerlegging van de jaarrekening en alle andere documenten als één geheel.
OPGELET Een rechtzetting gebeurt door een verbeterde neerlegging van, naar gelang het geval, de integrale, behoorlijk aangepaste jaarrekening of desgevallend de integrale, behoorlijk aangepaste set van de andere stukken (Bron: art.3:73 KB WVV).
OPGELET De Europese regelgeving 2013/34/EU over de SPLIT deposit is niet van toepassing op verenigingen en stichtingen. De mogelijkheid van een opgesplitste neerlegging is voor hen daarom niet mogelijk.