Structurele bankhervormingen in België: eindrapport

In antwoord op het verzoek van de federale regering om de wenselijkheid en haalbaarheid te analyseren van de invoering van structurele hervormingen in de Belgische banksector, publiceerde de NBB in juni 2012 een tussentijds rapport aangaande structurele bankhervormingen in België. Dat rapport stelde de voorlopige standpunten van de NBB aangaande de geschikte maatregelen voor het verbeteren van de stabiliteit van het Belgische financieel systeem voor. Op verzoek van de federale regering publiceert de NBB thans haar eindrapport waarin de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen uit het tussentijds rapport wordt besproken en waarin enkele nieuwe aanbevelingen naar voren worden geschoven.

De term structurele bankhervormingen kan slaan op een verscheidenheid aan maatregelen die gaan van het volledige verbod op het uitoefenen van bepaalde activiteiten door banken tot het afzonderen van specifieke activiteiten in aparte juridische structuren. Structurele hervormingen worden nodig geacht omdat de risico's en de complexiteit kunnen toenemen wanneer banken commerciële bankactiviteiten en beleggingsactiviteiten combineren, wat een ordelijke afwikkeling van een insolvente bank moeilijker en kostelijker kan maken.

Structurele bankhervormingen streven diverse doelstellingen na, maar hun invoering vormt vaak een uitdaging. Sedert de publicatie van het tussentijds rapport, hebben de Liikanen-groep op het niveau van de EU en verscheidene landen structurele bankhervormingen voorgesteld of overwogen. Er werden voorstellen geformuleerd voor het afzonderen van bepaalde handelsactiviteiten (ook wel trading genoemd), van zodra deze een bepaalde drempel overschrijden. De af te zonderen handelsactiviteiten verschillen aanzienlijk tussen de verschillende voorstellen.

De NBB stelt een beleidsaanpak voor die ruimer is dan enkel één beleidsmaatregel die erin bestaat een bepaalde categorie van handelsactiviteiten af te zonderen van de depositobanken. Naast de aanbevelingen gericht op handelsactiviteiten - waaronder een extra kapitaalheffing voor handelsactiviteiten die een bepaald niveau overschrijden en een vereiste om, boven een bepaalde drempel, handelsactiviteiten voor eigen rekening af te zonderen in een aparte juridische entiteit - hebben de beleidsaanbevelingen betrekking op herstel- en afwikkelingsmechanismen, spaargelden en deposantenbescherming. Het rapport stelt dat het geheel aan beleidsmaatregelen verscheidene 'verdedigingslinies' verschaft, die de doelstellingen van de structurele hervormingen helpen bereiken en de financiële stabiliteit in België aanzienlijk zouden versterken.