Nationale Bank wil financieel systeem groener maken met klimaatgerichter risicobeheer

De Nationale Bank van België (NBB) onderschrijft het engagement van het Netwerk van centrale banken en toezichthouders voor de Vergroening van het Financieel Systeem (NGFS) om bij te dragen aan de ambities van de COP26-klimaatconferentie, die plaatsvindt in Glasgow. De klimaattop wil overheden laten samenwerken om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te halen en de klimaatverandering in te perken. Ook de NBB neemt dus haar verantwoordelijkheid op.

De NBB geeft haar volledige steun aan de verklaring van het NGFS en wil meehelpen de collectieve wereldwijde inspanningen van centrale banken en toezichthouders te versnellen om het financiële stelsel groener te maken en klimaatgerelateerde risico's te beheren als onderdeel van hun mandaten. Net als de ECB verbindt de NBB zich er nu toe om als onafhankelijke instelling en binnen haar bevoegdheden, bij te dragen aan doortastende beleidsmaatregelen die het mogelijk moeten maken het klimaatakkoord van Parijs te realiseren. De NBB zal de overgang naar een groene en koolstofarme economie blijven ondersteunen en zich als actief lid daarbij houden aan de aanbevelingen van het NGFS.[1]

Risico’s voor toezicht in kaart gebracht

Als centrale bank is het een kerntaak van de NBB om een efficiënt en betrouwbaar financieel stelsel te handhaven. De klimaatverandering en een abrupte transitie naar een duurzamere economie kunnen een risico vormen voor de stabiliteit van het financiële stelsel. Denk maar aan de impact van bijvoorbeeld overstromingen of hittegolven op verzekeringsrisico’s. Daarom is de NBB klimaatgerelateerde risico’s zoals natuurrampen en abrupte ecologische transities aan het integreren in haar prudentieel toezicht en in het toezicht op financiële stabiliteit. Door deze risico’s beter in kaart te brengen, wordt er ruimte gecreëerd voor een verschuiving naar duurzame activa die het financieel systeem groener maken.

De NBB beschouwt klimaatgerelateerde financiële risico’s al sinds 2018 als een prioriteit voor zowel het macroprudentieel toezicht op de financiële stabiliteit als het microprudentieel toezicht op individuele instellingen. Het Financial Stability Report (FSR) van 2018 en 2019 beschreven voor de eerste keer dit soort risico’s en het rapport bevatte in 2020 een artikel specifiek over de risico’s verbonden aan een abrupte transitie naar een duurzame economie van vastgoedblootstellingen in de Belgische financiële sector. Om deze specifieke risico’s in de toekomst nog beter te kunnen inschatten, publiceerde de NBB een circulaire (NBB_2020_45) met haar verwachtingen en rapporteringsvereisten voor energie-efficiëntie van vastgoed. De circulaire verplicht de financiële instellingen ook om energie-efficiëntiegegevens voor nieuwe woninghypotheekleningen te rapporteren aan de NBB.

De ECB-gids over klimaatgerelateerde en milieurisico's (2020) verduidelijkt de verwachtingen van de toezichters over de aanpak van dit soort risico’s. Evaluaties van het risicobeheer en de openbaarmakingspraktijken van de banken zullen deel uitmaken van het Supervisory Review and Evaluation Process (SREP) in 2022. Daarnaast zullen de grote Belgische banken ook deelnemen aan de klimaatstresstest van de ECB in 2022. De Belgische verzekeringsmaatschappijen namen al in december 2020 deel aan een gevoeligheidsanalyse van de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA) over klimaatgerelateerde transitierisico’s. Ze zullen ook aan de komende sensitiviteitsanalyse voor fysieke risico's deelnemen.

De NBB werkt actief samen met Europese en internationale instanties om deze risico’s te integreren in de regelgeving, het risicobeheer van de financiële instellingen en het toezicht hierop. Bovendien vertegenwoordigt ze samen met de Federale Overheidsdienst Financiën ons land in de Expertgroep over Duurzame Financiën van de EU-lidstaten. De NBB zal zich zowel nationaal als internationaal blijven inspannen om bestaande gegevenslacunes te dichten, indicatoren voor duurzame financiering te ontwikkelen en klimaatgerelateerde risicobeoordelingen te verbeteren.

De bepaling en uitvoering van het monetaire beleid van het Eurosysteem behoren tot de bevoegdheden van de Raad van Bestuur van de ECB. De bijdrage van de NBB op het vlak van monetair beleid is dan ook terug te vinden in het engagement van de ECB, die verder klimaatoverwegingen gaat meenemen bij de uitvoering van de nieuwe monetaire strategie. 

Klimaatinspanningen van de NBB

Wat onze eigen beleggingen betreft, versterkt de NBB geleidelijk het duurzame karakter van zowel de portefeuille met bedrijfsobligaties als haar aandelenportefeuille.

De NBB richtte in 2021 een transversale cel op voor klimaat- en milieurisico’s, die nadenkt over duurzame financiering en de overgang naar een meer klimaatneutrale economie. De cel wil de samenwerking en informatie-uitwisseling daarover vergemakkelijken en hierover relevante informatie communiceren naar het Directiecomité van de NBB en het grote publiek.

Het aantal mensen dat betrokken is bij klimaatgerelateerde activiteiten blijft toenemen. De NBB ondersteunt verdere expertiseopbouw en kennisdeling door intensief in te zetten op het volgen of inrichten van opleidingen. Daarnaast neemt de NBB actief deel aan (internationale) netwerken en werkgroepen

Duurzaamheid is ook samen met maatschappelijke verantwoordelijkheid een kernwaarde voor de NBB. Het ondernemingsverslag van 2020 wijdde dan ook een hoofdstuk aan Corporate Social Responsibility (CSR). De NBB neemt daarnaast concrete stappen om haar CO2-voetafdruk als organisatie te beperken. Alle medewerkers van de Bank zetten zich bijvoorbeeld in om hun energie- en papierverbruik te beperken en na te denken over een slim afvalbeheer en een verantwoord woon-werkverkeer.

 

[1]    Deze aanbevelingen aan centrale banken, toezichthouders, beleidsmakers en financiële-marktdeelnemers zijn uiteengezet in NGFS (2019), "First comprehensive report - A call for action".